คำถาม : อาการ เป็นลม ในช่วงที่อากาศร้อน

คำถาม : อาการ เป็นลม ในช่วงที่อากาศร้อน

มักเกิดจาก ภาวะร่างกายขาดสมดุลระหว่างการระบายความร้อนกับความร้อนที่ได้รับ โดยเฉพาะเมื่อร่างกายสูญเสียเหงื่อมาก ทำให้ความดันโลหิตต่ำลง เลือดไปเลี้ยงสมองไม่เพียงพอ ส่งผลให้เวียนศีรษะ หน้ามืด หรือหมดสติได้

สาเหตุหลักที่ทำให้เป็นลมในช่วงอากาศร้อน ได้แก่:
1. ภาวะขาดน้ำ (Dehydration): เสียน้ำจากเหงื่อมาก แต่ดื่มน้ำไม่พอ ทำให้เลือดหนืด ความดันลด
2. การขยายตัวของหลอดเลือด (Vasodilation): อากาศร้อนทำให้หลอดเลือดขยายตัว ส่งผลให้เลือดคั่งในส่วนปลาย ร่างกายสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงสมองได้น้อยลง
3. ยืนหรืออยู่ในที่ร้อนเป็นเวลานาน: โดยเฉพาะในที่อากาศไม่ถ่ายเท ทำให้ความร้อนสะสมในร่างกายมากเกินไป
4. สวมเสื้อผ้าหนาหรือระบายอากาศไม่ดี: ทำให้ระบายเหงื่อได้น้อย เกิดความร้อนสะสมในร่างกาย
5. การออกแรงในที่ร้อน: เช่น ออกกำลังกายกลางแดด ทำให้สูญเสียเหงื่อมากกว่าปกติ
6. ภาวะสุขภาพพื้นฐาน: เช่น ความดันต่ำ โลหิตจาง หรือกินยาบางชนิด เช่น ยาขับปัสสาวะ อาจทำให้เสี่ยงมากขึ้น

อาการที่พบ
หน้ามืด เวียนหัว
เหงื่อออกมาก ตัวเย็น
ใจสั่น คลื่นไส้
หมดสติชั่วคราว

การป้องกัน:
ดื่มน้ำให้เพียงพอ
หลีกเลี่ยงอยู่กลางแดดหรือในที่ร้อนจัด
สวมเสื้อผ้าที่ระบายอากาศได้ดี
พักเป็นระยะหากต้องอยู่ในที่ร้อน
กลไกระดับโมเลกุลและเซลล์ของการเป็นลม (Syncope)
การเป็นลมเกิดจาก การไหลเวียนเลือดไปเลี้ยงสมองลดลงชั่วคราว ซึ่งมีกลไกเชิงลึกตั้งแต่ระดับ เซลล์ประสาท, ระบบประสาทอัตโนมัติ, จนถึงการตอบสนองของระบบหัวใจและหลอดเลือด โดยสามารถแบ่งการวิเคราะห์ได้เป็น 3 ระดับ:


1. กลไกระดับเซลล์ประสาท (Neuronal Level)
เมื่อสมองขาดเลือด < 30 ml/100g/min จะเกิด พลังงานขาดแคลน (ATP depletion) ในเซลล์ประสาท ทำให้:
เซลล์ประสาทหยุดส่งสัญญาณไฟฟ้า (Neuronal depolarization block)
การทำงานของ Na+/KATPase ล้มเหลว สมองไม่สามารถรักษา membrane potential ได้
การสื่อสารระหว่างสมองส่วนต่างๆ หยุดชะงัก โดยเฉพาะ Reticular Activating System (RAS) ในก้านสมอง ซึ่งควบคุมการรู้สึกตัว
ผล: หมดสติใน 6-8 วินาที และฟื้นตัวเร็วเมื่อเลือดกลับมา (หากขาดเลือดนาน 3-5 นาที อาจเกิด ischemic neuronal injury)

2. กลไกระบบประสาทอัตโนมัติ (Autonomic Nervous System Dysregulation)
ระบบประสาทอัตโนมัติ (ANS) ควบคุมความดันโลหิตและอัตราการเต้นหัวใจ โดย Sympathetic