วันที่ 16 กันยายน : world ozone day
วันโอโซนโลก (World Ozone Day) ตรงกับวันที่ 16 กันยายน ของทุกปี
ที่มาและความสำคัญ
วันโอโซนโลกไม่ได้เกิดขึ้นโดยบังเอิญ แต่มีที่มาจากความสำเร็จทางด้านนโยบายสิ่งแวดล้อมระหว่างประเทศที่สำคัญที่สุดเรื่องหนึ่งในประวัติศาสตร์
1. การค้นพบปัญหา
ในทศวรรษ 1970s นักวิทยาศาสตร์ค้นพบว่า **สารซีเอฟซี (CFCs - Chlorofluorocarbons)** ซึ่งเป็นสารเคมีที่ใช้กันอย่างแพร่หลายในตู้เย็น, เครื่องปรับอากาศ, กระป๋องสเปรย์, และโฟม เป็นตัวการสำคัญที่ทำลาย**ชั้นโอโซน (Ozone Layer)** ซึ่งทำหน้าที่ปกป้องโลกจากรังสีอัลตราไวโอเลต (UV) ที่เป็นอันตราย
2. ความร่วมมือระดับโลก
ความกังวลเกี่ยวกับ "รูโหว่โอโซน" ที่ขยายใหญ่ขึ้นเหนือทวีปแอนตาร์กติกาทำให้ประเทศต่างๆ ทั่วโลกต้องหันหน้ามาร่วมกันแก้ปัญหา
3. การลงนามในพิธีสารมอนทรีออล
ในวันที่ 16 กันยายน พ.ศ. 2530 (1987) ประเทศต่างๆ จำนวน 24 ประเทศได้ร่วมกันลงนามใน พิธีสารมอนทรีออลว่าด้วยสารทำลายชั้นโอโซน (The Montreal Protocol on Substances that Deplete the Ozone Layer) ซึ่งเป็นสนธิสัญญาระหว่างประเทศที่กำหนดให้ประเทศสมาชิกต้องลดและเลิกใช้สารทำลายชั้นโอโซนอย่างเป็นขั้นเป็นตอน
4. การกำหนดให้เป็นวันโอโซนโลก
เพื่อระลึกถึงวันที่มีการลงนามในพิธีสารมอนทรีออล และเพื่อส่งเสริมความตระหนักรู้เกี่ยวกับความสำคัญของการปกป้องชั้นโอโซน ในปี พ.ศ. 2537 (1994) ที่ประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติ (UN General Assembly) ได้มีมติประกาศให้วันที่ 16 กันยายน ของทุกปีเป็น "วันโอโซนโลกสากล" (International Day for the Preservation of the Ozone Layer) หรือที่เรารู้จักกันในชื่อ "วันโอโซนโลก"
วัตถุประสงค์ของวันโอโซนโลก
เพิ่มความตระหนักรู้ เตือนใจประชาชนทั่วโลกถึงความสำคัญของชั้นโอโซนและอันตรายจากการสูญเสียมัน
ส่งเสริมการดำเนินการ กระตุ้นให้ประเทศต่างๆ ดำเนินการตามข้อตกลงในพิธีสารมอนทรีออลและพิธีสารฉบับแก้ไขเพิ่มเติม
เฉลิมฉลองความสำเร็จ เป็นการฉลองความสำเร็จของความร่วมมือระดับโลกที่แสดงให้เห็นว่ามนุษย์สามารถร่วมมือกันแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ยิ่งใหญ่ได้
ความสำเร็จและบทเรียน
พิธีสารมอนทรีออลได้รับการยกย่องว่าเป็น ความสำเร็จด้านสิ่งแวดล้อมระหว่างประเทศที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดเรื่องหนึ่ง ในปัจจุบัน นักวิทยาศาสตร์คาดการณ์ว่าชั้นโอโซนกำลังฟื้นตัวและคาดว่าจะกลับสู่สภาพปกติเหนือบริเวณส่วนใหญ่ของโลกภายใน กลางศตวรรษนี้ (ค.ศ. 2050 - 2070)
ความสำเร็จนี้จึงไม่เพียงแต่เป็นเรื่องของการปกป้องชั้นโอโซน แต่ยังเป็น แบบอย่างและแรงบันดาลใจ** ในการแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมอื่นๆ ของโลก โดยเฉพาะ ปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ (Climate Change)
สรุป วันโอโซนโลก (16 กันยายน) มีที่มาจากการลงนามใน พิธีสารมอนทรีออล เมื่อปี 1987 และถูกกำหนดโดย UN ในปี 1994 เพื่อรำลึกถึงความร่วมมือระดับโลกที่ประสบความสำเร็จในการปกป้องชั้นโอโซนของเรา