หลังจากถูกเจาะ หรือ ให้สารน้ำแล้ว นานไหมกว่าเส้นเลือดจะหายดี ?
2 ผู้เข้าชม
หลังจากถูกเจาะ หรือ ให้สารน้ำแล้ว นานไหมกว่าเส้นเลือดจะหายดี ?
การฟื้นตัวของเส้นเลือดหลังถูกเจาะหรือให้สารน้ำใช้เวลาไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย มาดูรายละเอียดกัน
หลังการเจาะเลือด (ใช้เข็มเล็กๆ เจาะครั้งเดียว)
การเจาะเลือดเหมือนถูกมีดบาดแผลเล็กๆ ทั่วไป
แผลปิดเองในไม่กี่นาที: เพราะเกล็ดเลือดจะมาอุดรอยเข็มได้เร็ว
เส้นเลือดฟื้นตัวเต็มที่: ใช้เวลาประมาณ 24 ถึง 72 ชั่วโมง
สังเกตอย่างไรว่าหายดีแล้ว: รอยฟกช้ำจางลง ไม่กดแล้วเจ็บ ผิวหนังกลับมาเรียบปกติ
แต่ถ้าเจาะยาก หรือเจาะหลายครั้ง อาจทำให้เกิดรอยฟกช้ำใหญ่และใช้เวลานานขึ้นถึง 1-2 สัปดาห์จึงจะจางหาย
หลังการให้สารน้ำ (เสียบสายยางเล็กๆ คาไว้)
กรณีนี้การฟื้นตัวจะนานกว่ามาก เพราะมีการบาดเจ็บที่มากกว่า
หลังดึงสายออก: แผลปิดใน 1-2 ชั่วโมง (คล้ายเจาะเลือด)
แต่เส้นเลือดฟื้นตัวช้ากว่า: ใช้เวลาประมาณ 3 ถึง 7 วัน จึงจะกลับมาเป็นปกติ
ทำไมถึงนานกว่า?
1. บาดแผลใหญ่กว่า: สายให้สารน้ำมีขนาดใหญ่กว่าเข็มเจาะเลือด
2. ถูกกระตุ้นนานกว่า: ขณะให้สารน้ำ เส้นเลือดอาจถูกระคายเคืองจากสารน้ำหรือยาบางชนิด (เช่น ยาฆ่าเชื้อที่แรงๆ) ทำให้ผนังเส้นเลือดอักเสบเล็กน้อย
3. เหมือนกล้ามเนื้อเมื่อยล้า: หลังใช้งานหนักๆ ต้องใช้เวลาพักฟื้น
ถ้ามีอาการบวมชัดหรืออักเสบ (เส้นเลือดแข็งเป็นเส้นcord กดเจ็บ) อาจต้องใช้เวลานานถึง 1-2 สัปดาห์ หรือมากกว่าให้เส้นเลือดนุ่มลงและหายดี
ปัจจัยที่ทำให้หายช้าหรือเร็ว
1. สุขภาพโดยรวม: คนอายุน้อย ผิวหนังดี หายเร็ว คนสูงอายุหรือเป็นโรคเบาหวาน หายช้ากว่า
2. การดูแลหลังเจาะ: การกดบริเวณที่เจาะให้ถูกวิธีและนานพอช่วยป้องกันฟกช้ำ ทำให้หายเร็วขึ้น
3. ขนาดเข็มหรือสาย: ยิ่งใหญ่เท่าไหร่ บาดแผลยิ่งใหญ่ หายช้าลง
4. ตำแหน่ง: เส้นเลือดที่ข้อศอกซึ่งอยู่ลึกและมีเนื้อรองรับดี มักฟื้นตัวได้ดีกว่าเส้นเลือดบริเวณมือที่ตื้นและบอบบางกว่า
5. ทักษะผู้เจาะ: การเจาะโดยผู้มีประสบการณ์ทำให้บาดเจ็บต่อเนื้อเยื่อรอบข้างน้อยลง หายเร็วขึ้น
สรุปง่ายๆ
เจาะเลือดเสร็จ เส้นเลือดพร้อมใช้งานใหม่ได้ใน 1-3 วัน
ให้สารน้ำเสร็จ เส้นเลือดเส้นนั้นควรได้พักอย่างน้อย 3-7 วัน ก่อนจะนำมาใช้ใหม่ที่ตำแหน่งเดิม
นั่นคือเหตุผลที่เวลานอนโรงพยาบาลนานๆ พยาบาลจะต้องสลับในการให้สารน้ำ เพื่อให้เส้นเลือดแต่ละเส้นมีเวลาได้พักฟื้นเต็มที่
การฟื้นตัวของเส้นเลือดหลังถูกเจาะหรือให้สารน้ำใช้เวลาไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย มาดูรายละเอียดกัน
หลังการเจาะเลือด (ใช้เข็มเล็กๆ เจาะครั้งเดียว)
การเจาะเลือดเหมือนถูกมีดบาดแผลเล็กๆ ทั่วไป
แผลปิดเองในไม่กี่นาที: เพราะเกล็ดเลือดจะมาอุดรอยเข็มได้เร็ว
เส้นเลือดฟื้นตัวเต็มที่: ใช้เวลาประมาณ 24 ถึง 72 ชั่วโมง
สังเกตอย่างไรว่าหายดีแล้ว: รอยฟกช้ำจางลง ไม่กดแล้วเจ็บ ผิวหนังกลับมาเรียบปกติ
แต่ถ้าเจาะยาก หรือเจาะหลายครั้ง อาจทำให้เกิดรอยฟกช้ำใหญ่และใช้เวลานานขึ้นถึง 1-2 สัปดาห์จึงจะจางหาย
หลังการให้สารน้ำ (เสียบสายยางเล็กๆ คาไว้)
กรณีนี้การฟื้นตัวจะนานกว่ามาก เพราะมีการบาดเจ็บที่มากกว่า
หลังดึงสายออก: แผลปิดใน 1-2 ชั่วโมง (คล้ายเจาะเลือด)
แต่เส้นเลือดฟื้นตัวช้ากว่า: ใช้เวลาประมาณ 3 ถึง 7 วัน จึงจะกลับมาเป็นปกติ
ทำไมถึงนานกว่า?
1. บาดแผลใหญ่กว่า: สายให้สารน้ำมีขนาดใหญ่กว่าเข็มเจาะเลือด
2. ถูกกระตุ้นนานกว่า: ขณะให้สารน้ำ เส้นเลือดอาจถูกระคายเคืองจากสารน้ำหรือยาบางชนิด (เช่น ยาฆ่าเชื้อที่แรงๆ) ทำให้ผนังเส้นเลือดอักเสบเล็กน้อย
3. เหมือนกล้ามเนื้อเมื่อยล้า: หลังใช้งานหนักๆ ต้องใช้เวลาพักฟื้น
ถ้ามีอาการบวมชัดหรืออักเสบ (เส้นเลือดแข็งเป็นเส้นcord กดเจ็บ) อาจต้องใช้เวลานานถึง 1-2 สัปดาห์ หรือมากกว่าให้เส้นเลือดนุ่มลงและหายดี
ปัจจัยที่ทำให้หายช้าหรือเร็ว
1. สุขภาพโดยรวม: คนอายุน้อย ผิวหนังดี หายเร็ว คนสูงอายุหรือเป็นโรคเบาหวาน หายช้ากว่า
2. การดูแลหลังเจาะ: การกดบริเวณที่เจาะให้ถูกวิธีและนานพอช่วยป้องกันฟกช้ำ ทำให้หายเร็วขึ้น
3. ขนาดเข็มหรือสาย: ยิ่งใหญ่เท่าไหร่ บาดแผลยิ่งใหญ่ หายช้าลง
4. ตำแหน่ง: เส้นเลือดที่ข้อศอกซึ่งอยู่ลึกและมีเนื้อรองรับดี มักฟื้นตัวได้ดีกว่าเส้นเลือดบริเวณมือที่ตื้นและบอบบางกว่า
5. ทักษะผู้เจาะ: การเจาะโดยผู้มีประสบการณ์ทำให้บาดเจ็บต่อเนื้อเยื่อรอบข้างน้อยลง หายเร็วขึ้น
สรุปง่ายๆ
เจาะเลือดเสร็จ เส้นเลือดพร้อมใช้งานใหม่ได้ใน 1-3 วัน
ให้สารน้ำเสร็จ เส้นเลือดเส้นนั้นควรได้พักอย่างน้อย 3-7 วัน ก่อนจะนำมาใช้ใหม่ที่ตำแหน่งเดิม
นั่นคือเหตุผลที่เวลานอนโรงพยาบาลนานๆ พยาบาลจะต้องสลับในการให้สารน้ำ เพื่อให้เส้นเลือดแต่ละเส้นมีเวลาได้พักฟื้นเต็มที่
