โรค : ข้อเท้าแพง
ข้อเท้าแพลง
คือ การบาดเจ็บที่เกิดจากการยืดกล้ามเนื้อหรือบางส่วนหรือเอ็นยึดข้อเท้าขาดตั้งแต่หนึ่งเส้นขึ้นไปร่วมกัน. เส้นเอ็นเป็นแถบที่แข็งแรง เส้นใยยืดหยุ่นได้ที่เชื่อมต่อกระดูก เส้นเอ็นเชื่อมต่อกล้ามเนื้อแและกระดูก ข้อเท้าเคล็ดเป็นเรื่องที่พบได้บ่อยโดยเฉพาะในกีฬาเช่นบาสเก็ตบอลและฟุตบอล
สาเหตุ
อาการเคล็ดขัดยอกเกิดขึ้นเมื่อข้อต่อถูกบังคับให้งอมากกว่าปกติจึงทำร้ายเส้นเอ็น ประเภทที่พบบ่อยที่สุดเกิดขึ้นเมื่อเท้าพลิกกลับ และน้ำหนักตัวลงเต็มที่ลงมาที่ข้อเท้า
อาการ
รู้สึกถึงการแตกหรือฉีกขาดเกิดในขณะที่ได้รับบาดเจ็บ อาการเจ็บเกิดขึ้นระหว่างเมื่อเดินหรือขยับข้อเท้า ข้อเท้าอาจบวมและข้อติด ผิวหนังบริเวณข้อเท้าอาจจะช้ำ เมื่อได้รับบาดเจ็บสาหัส จะรู้สึกเจ็บมากทำให้แบกรับน้ำหนักได้ไม่ดีและขยับข้อเท้าลำบาก การรู้สึกเสียวหรือชาที่เท้า อาจหมายถึงความเสียหายของเส้นประสาทหรือหลอดเลือด
วินิจฉัย
แพทย์จะสอบถามอุบัติเหตุและตรวจข้อเท้าโดยตรวจเอ็นข้อเท้าและผังพืด สำหรับข้อเท้าแพลงเล็กน้อย ไม่จำเป็นต้องทำการทดสอบเพิ่มเติม สำหรับอาการรุนแรงแพทย์อาจสั่งMRI
รักษา
ประคบน้ำแข็งทันทีเพราะอาการบวมเกิดขึ้นเร็ว ควรพักข้อเท้าซึ่งอาจหมายถึงการใช้ไม้ค้ำ เพื่อหลีกเลี่ยงการลงน้ำหนัก ให้น้อยที่สุด ให้พันหรือใส่เฝือกอ่อนที่ข้อเท้า ยกข้อเท้าอยู่สูงกว่าระดับสะโพก โดยใช้หลักการจำ RICE (Rest, Ice, Compression, Elevation). ผ้าพันกดทับ เฝือก หรือรั้งช่วยให้ข้อเท้าเคลื่อนไหวโดยไม่ให้บาดเจ็บ. ห้ามใประคบร้อนก่อน 72 ชั่วโมงหลังได้รับบาดเจ็บ (เป็นสาเหตุบวมมากขึ้น) กายภาพบำบัดสามารถเสริมสร้างกล้ามเนื้อ ช่วยฟื้นฟู และช่วยป้องกันการบาดเจ็บมากขึ้น สามารถใช้ยาแก้อักเสบที่จำหน่ายหน้าเคาน์เตอร์ (ibuprofen) เพื่อลดอาการบวมและบรรเทาอาการปวดได้ เคล็ดขัดยอกอย่างรุนแรงอาจต้องผ่าตัดและทำกายภาพบำบัด
ควรไม่ควร
ควรวอร์มอัพและยืดกล้ามเนื้อก่อนออกกำลังกาย
สวมเหล็กค้ำข้อเท้าเมื่อเล่นกีฬา ถ้าคุณข้อเท้าเคล็ดบ่อย
ควรลดน้ำหนักถ้าน้ำหนักเกิน
กินยาและใช้ไม้ค้ำตามที่หมอจัดให้
ปฏิบัติตามคำแนะนำ RICE และกายภาพบำบัด
พบแพทย์ของหากคุณไม่สามารถเดินได้ ข้อเท้าบวมไม่หายหลังจาก 2 วันหรือบวมแดงร้อนเพิ่มขึ้นมีไข้
พบแพทย์หากเท้าของคุณชา รู้สึกแปล็บ หรือสีคล้ำ หรือนิ้วเท้าเย็น (สัญญาณของการหมุนเวียนเลือดผิดปกติ)
พบแพทย์หากคุณไม่ดีขึ้นใน 7 ถึง10 วันหลังจากข้อเท้าแพลง
พบแพทย์หากคุณมีอาการปวดหรือบวมที่ขา(อาจหมายถึงลิ่มเลือด)
คำเตือน
!!! อย่าทำกิจกรรมที่จะเพิ่มอาการบวม หลีกเลี่ยงใช้ประคบร้อนเร็วหรือทำกิจกรรมมากเกินไป
!!! อย่ายืนนานหรือนั่งห้อยเท้า
!!! อย่าเล่นกีฬาอีกจนกว่าอาการปวดและบวมจะหายไป