มะเร็งเม็ดเลือดขาว การแบ่ง cell จะอยู่ในระยะใดของ mitosis?

ชาย อายุ 50 ปี เป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาว ได้รับการรักษาด้วยยายับยั้ง spindle fiber activity การแบ่ง cell จะอยู่ในระยะ ใดของ mitosis?
A. Interphase
B. Prophase
C. Metaphase
D. Anaphase
E. Telophase
คำตอบ: C. Metaphase
วิเคราะห์ข้อความโจทย์:
ชายอายุ 50 ปี เป็นมะเร็งเม็ดเลือดขาว ได้รับการรักษาด้วย ยายับยั้ง spindle fiber activity
ยาที่ใช้รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาวและมีฤทธิ์ยับยั้ง spindle fiber activity ที่พบบ่อย คือ vinca alkaloids (เช่น vincristine)
กลไกของ vincristine คือ ยับยั้งการ polymerization ของ microtubules ทำให้ไมโทติกสปินเดิลไม่สามารถสร้างได้สมบูรณ์ หรือไม่สามารถจับกับไคเนโตคอร์ได้ดี
ผลต่อวัฏจักรเซลล์:
วัฏจักรเซลล์จะเดินทางผ่าน prophase, prometaphase ไปได้
แต่เมื่อเข้าสู่ metaphase ซึ่งเป็นระยะที่ต้องมีการจับของสปินเดิลกับโครโมโซมเพื่อจัดเรียงที่แผ่น equatorial และตรวจสอบด้วย spindle assembly checkpoint (SAC) ถ้าการจับไม่ถูกต้องหรือไม่มีสปินเดิล SAC จะหยุดไม่ให้เข้าสู่ anaphase
ยา vincristine ทำให้เกิด metaphase arrest เพราะ SAC ตรวจพบว่าไม่มี microtubule จับกับบางโครโมโซม หรือจับไม่มั่นคง
ทำไมไม่ใช่ prophase:
ใน prophase สปินเดิลกำลังสร้าง แต่ถ้ายาอยู่ในเซลล์ตั้งแต่เริ่ม mitosis อาจทำให้ prophase ไม่สมบูรณ์ได้ แต่ในทางคลินิกและพยาธิวิทยา เวลาพูดถึงยา vinca alkaloids จะพบเซลล์ติดใน metaphase (เห็นโครโมโซมเรียงอยู่กลางเซลล์แต่ไม่แยก)
คำตอบที่ถูกต้องคือ C. Metaphase
สรุป:
ในบริบทของยา vinca alkaloids (ใช้รักษามะเร็งเม็ดเลือดขาว) ซึ่งยับยั้ง spindle fiber activity เซลล์จะติดอยู่ใน ระยะ metaphase เพราะ spindle assembly checkpoint ตรวจจับความผิดปกติของการจับ microtubule กับโครโมโซม จึงหยุดเซลล์ที่ metaphase ก่อนเข้าสู่ anaphase


